Tolhuizen zijn er nog steeds. De tol was slechts een luttel bedrag voor de personen, handkar, koeien, koets en beladen wagen die het tolhuis passeerden. Toch beperkte het de handel tussen plaatsen en steden. De aanleg van wegen was niet mogelijk geweest zonder tolheffing. Het noodzakelijke onderhoud aan de wegen moest ook betaald worden. Tol was er op enkele plaatsen
De Wagenwerkplaats, een gaaf industrieel ensemble in Amersfoort
Het duurde tot 1863 voordat de eerste trein Amersfoort aandeed. Ruim twintig jaar later liepen spoorlijnen van drie spoorwegmaatschappijen door de stad. In 1904 kwam er een onderhoudsafdeling voor goederentreinen in een wagenwerkplaats. Het Amersfoortse Soesterkwartier groeide mee met het werk. In het jaar 2000 sloot het Wagenbedrijf Amersfoort (WBA). Daarna kregen veel gebouwen een nieuwe bestemming.
Spoorlijn Amersfoort-Kesteren en traject Leusden-Woudenberg
De spoorlijn Amersfoort-Kesteren is alleen tussen Amersfoort en Leusden en tussen Veenendaal-Rhenen in gebruik. De andere delen van de spoorlijn zijn herkenbaar aan het aanwezige talud en de vele baanwachterswoningen.
Rijksstraatweg Abcoude – Vianen (Route Imperiale no. 2)
De Rijksstraatweg Abcoude – Vianen is de eerste verharde Rijksweg uit de koker van Napoleon. Het was zijn wens om een vlotte verbinding tot stand te brengen tussen Parijs en Amsterdam: Route National no. 2. Er werd een heel stelsel aan wegen ontworpen. Dat stelsel is in 1813 door Koning Willem I overgenomen en voltooid. De geplande wegen zijn tot
Haarlemmermeerspoorlijn Nieuwersluis-Amstelhoek
De Haarlemmerspoorlijn telt in de provincie nog vier fraaie voormalige stations in Loenersloot, Vinkeveen, Wilnis en Mijdrecht en diverse wachterswoningen met hun kenmerkende ‘pendule’-vorm. Het tracé is ook nog goed herkenbaar. Het is een goed voorbeeld van een lijnvormig ensemble.
Binnenvaartcentrum Vreeswijk – de sluiscomplexen
Vier opeenvolgende sluiscomplexen zijn in Vreeswijk gebouwd tussen 1818 en 1940. Enerzijds maakten ze de groei en schaalvergroting in de binnenvaart duidelijk, anderzijds vertellen ze veel over de grote betekenis van Vreeswijk als binnenvaartcentrum. Maar er is meer.
Ensemble Merwedekanaal te Utrecht
Het Merwedekanaal is een grotendeels gave kanaalinfrastructuur uit het einde van de negentiende eeuw, begin twintigste eeuw. Het is ook een restant van een belangrijke levensader. De infrastructuur bestaat uit sluiscomplexen, bruggen en dienstwoningen. Diverse kanaal gebonden industrie heeft er zich gevestigd.
Het perroneiland van station Amersfoort
In 1898 werd begonnen met de bouw van een nieuw station in Amersfoort. Zij moest een einde maken aan de onbevredigende situatie van aparte stations. Het centraal station kwam niet zo dicht bij de stad te liggen en kreeg een perroneiland.