De provincie Utrecht heeft in april bekend gemaakt welke aanvragen uit het Parelfonds een financiële bijdrage kunnen verwachten. Uitsluitend restauraties en verbetervoorstellen voor Rijksmonumenten komen in aanmerking. In april 2022 zijn maar liefst zeven industriële voorstellen beloond.
De watertoren uit 1935 aan de Neckardreef in Utrecht
Watertoren Overvecht, Utrecht
De watertoren ui 1934, ontworpen door J. Pateer in Amsterdamse Schoolstijl, bedrijfsleider Drinkwaterleiding Noord-West Utrecht, is gelegen in park De Watertoren in de wijk Overvecht-Zuid. De toren is ruim 49 meter hoog en heeft een koperen(groen) koepeldak. Het betonnen valkbodemreservoir heeft een inhoud van 500 m3. De watertoren is in 2017 door Vitens verkocht en de nieuwe eigenaar bouwt ze om naar appartementen en een paviljoen. De restauratie betreft herstel van de betonnen band, het metsel- en voegwerk van de buitengevels, de trappen en ladders en schilderwerk.
Bruinenburgersluis, Leusden
De Bruinenburgersluis voor restauratie
De Bruinenburgersluis op de grens van Leusden en Woudenberg, is een militaire damsluis tussen het Valleikanaal en de Oude Lunterse Beek als onderdeel in de Grebbelinie en is aangelegd in 1787. De Grebbelinie verbindt verschillende waterkeringen, forten en schansen met elkaar. De sluis is zeldzaam omdat het een nog vrijwel compleet bestaand voorbeeld is van een 18-eeuwse damsluis voor civiele- en inundatiedoeleinden. De restauratie bestaat uit het historisch herstel.
Restauratie Spengense Molen, Kockengen
Spengense molen met molenaarswoning
De poldermolen werd in 1841 gebouwd, nadat een voorganger was afgebrand. De molen maalde tot 1962 water uit de polder in de Bijleveld. De molen van het Utrechtse type wipmolen, met (onder)toren, bevat een molenaarswoning. De restauratie bestaat uit het vervangen van rotte onderdelen en het terug in verband brengen van alle onderdelen. Uit recent ultrasoon onderzoek blijken de lassen van de roeden onbetrouwbaar te zijn en daarom zal het vervangen van de roeden in deze restauratie worden meegenomen.
Oude Sluis, Vreeswijk
De Oude Sluis te Vreeswijk
De Oude of Vaartse Sluis in Vreeswijk werd in 1373 aangelegd. De huidige vorm ontstond in 1824 naar ontwerp van waterbouwkundig ingenieur Jan Blanken (1755-1838). De sluis verbindt de rivier De Lek met de Vaartsche Rijn. De komst van de sluis zorgde voor veel activiteiten. Er vestigen zich kooplieden en fabrikanten in de onmiddellijke omgeving en zo ontstond langzamerhand Vreeswijk. De restauratie is gericht op menstel en voegwerk, herstel van divers natuursteen en schilderwerk.
Stoomgemaal Teylingens, Woerden
Scheprad-stoomgemaal Teijlingens
Stoomgemaal Teylingens is een klein stoomgemaal, gebouwd in 1871 in waterstaatsstijl, met vrijstaande schoorsteen. Het bemaalde de polders ‘s-Gravesloot, Groot-Houtdijk, Kamerik-Mijzijde en Kamerik-Teylingens, pompt water via de Kamerikse Wetering richting Oude Rijn. Eerder kreeg het gemaal steun voor het hersteld van de schoorsteen en het bouwen van een ‘kolenloods’ als educatief centrum. Het stoomgemaal kan momenteel niet worden gebruikt omdat de ketel voor de aandrijvende energie, de stoom, ontbreekt. Het restaureren van gemaal Teylingens tot een volwaardig werkend stoomgemaal is de 9e in de provincie én het laatste stoomgemaal in Nederland, dat nog op stoom gebracht zou kunnen worden. De restauratie bestaat uit het herstellen van de werking van het stoomgemaal door het plaatsen van een nieuwe stoomketel. De stoommachine is nog grotendeels aanwezig.
Rijksmunt, Utrecht
Rijksmunt met kantoren aan de voorzijde, de productieruimtes aan de achterzijde
De Rijksmunt verhuisde in 1911 naar de Leidseweg 90, bij het Merwedekanaal in Utrecht. Het Muntgebouw (“Rijksmunt”) is tussen 1903 en 1911 gebouwd, in neo-classicistische stijl naar ontwerp van rijksbouwmeester C.H. Peters. In 2005-2007 vond een grootschalige restauratie plaats. Het gebouw kreeg deels een museale functie. Het Geldmuseum werd in 2007 geopend, deze sloot in 2014 vanwege het stoppen van Rijkssubsidie. Tot 2020 werden hier nog munten geslagen. Het Rijksmonument zal een grondige renovatie en restauratie ondergaan, worden verduurzaamd en toekomstbestendig worden gemaakt.
Directievilla Cereol, Utrecht
Bedrijfsvilla SOL-Cereol, voormalig kantoor, knechtswoning en paardenstal in 2011
De voormalige Stichtse Olie- en Lijnkoekenfabriek (later Cereol) uit 1908 van architect G. Ebbers, ligt aan het Merwedekanaal in Utrecht. Uit lijnzaad werd olie gewonnen met veekoeken als restproduct. Later maakte het lijnzaad plaats voor soja. Het complex bestond uit een directeurswoning, een fabrieksgebouw met schoorsteen en twee pakhuizen. De fabriek werd in 2001 een Rijksmonument en een jaar later werd de fabriek uitgekocht door de gemeente vanwege stankoverlast, geluidsoverlast en explosiegevaar. Vanuit het Fonds Erfgoedparels is in 2011 bijgedragen aan de restauratie van het fabrieksgebouw. Door de gemeente Utrecht is lang gewacht met herbestemming van de villa ten koste van de kwaliteit. De restauratie van de directeurswoning is gericht op algeheel herstel. Na de restauratie wordt de villa herbestemd tot wijkbureau.
