De provincie Utrecht steunt met het fonds ‘Erfgoedparels’ vijf industriële panden. De provincie Utrecht heeft een fonds ‘Erfgoedparels’ waarmee plannen voor het behoud van rijksmonumenten worden gesteund. Elk jaar vinden uitkeringen plaats en in 2021 zijn daar vijf industriële panden bij.
Rhenen – brandweerkazerne in de Kerkstraat, foto RCE
De Erfgoedparels zijn in 2021 voor in totaal 17 projecten: drie historische buitenplaatsen, twee molens, een voormalige watertoren, twee gemeentehuizen, een waterbouwkundig werk, een brandweerkazerne, een voormalig militair hospitaal, een cultuurcluster, een graftombe en vier kerkelijke gebouwen. In totaal vijf van de ‘erfgoedparels’ hebben een industrieel verleden:
Brandweerkazerne te Rhenen
Deze voormalige brandweerkazerne met slangentoren is gebouwd in 1942-1943. Herbouw was na de oorlogshandelingen van 1940 nodig. Ondanks toenemende materiaal schaarste kwam de kazerne in de jaren 1942 -’43 gereed. Het was daarmee de eerste brandweergarage die in het kader van de Wederopbouw in gebruik genomen werd. De restauratie betreft het herstel van gevels (voeg- en metselwerk, pleisterwerk), daken, dakkapellen, vensters, balkon, bordes en slangentoren.
Bonkmolen in Lexmond
De Bonkmolen is in de zeventiende eeuw gebouwd. De polder Lakerveld had oorspronkelijk vier wipmolens nodig voor de bemaling. Twee andere molens zijn al lang geleden afgebroken en vervangen door een stoomgemaal. De Vlietmolen en de Bonkmolen konden in de natste perioden naast het gemaal hun werk tot de Tweede Wereldoorlog blijven doen. Toen bestond er al voldoende waardering voor de landschappelijke waarde van molens voor behoud. De restauratie nu omvat de houten bekleding, de draagconstructie van het bovenhuis, de kapspanten en de waterloop.
Jongerius Complex, kademuur en bruggen
Het monumentale complex bestaande uit villa, kantoor en tuin is ontworpen door de selfmade ondernemer Jan Jongerius (1888 – 1941). Na de villa, het kantoor en de pagode is nu het laatste deel van de volledige restauratie aan de beurt: het waterbouwkundige werk. De kademuur is in slechte staat en moet worden gerestaureerd. Ook het hekwerk van buizen op de kademuur en de twee bruggen aan de oost- en westzijde worden meegenomen in de restauratie.
Oukoper molen in Nieuwer ter Aa
Deze molen is wellicht de meest bekeken molen van de provincie. En dat komt door haar locatie, zij staat pal aan de snelweg A2. Ooit stond ik ’s ochtend in de file omdat een toerist onderweg naar Schiphol een laatste foto wilde nemen, en dat had bekijks. Later was het voor de filmopname van een commercial. De molen bemaalt de Oukoper polder op vrijwillige basis. De restauratie betreft het versterken van de fundering, het vernieuwen van de gelast stalen molenroeden, het vervangen van de houten heklatten van de wieken en het herstellen van een scheur in de voorwaterloopmuur.
Watertoren Amsterdamsestraatweg in Utrecht
De 43,5 meter hoge Watertoren is in 1916 gebouwd voor de Utrechtse Waterleiding Maatschappij. De huidige particuliere eigenaar wil de watertoren restaureren, herbestemmen en verduurzamen. Er komen verschillende appartementen in. De plannen zijn na vele jaren in uitvoering gekomen en de toren staat daarvoor in de steigers.
