Dat ook de inwoners van de laaggelegen delen van de provincie Utrecht droge voeten hebben, hebben we te danken aan de gemalen. Aanvankelijk waren dit stoomgemalen, in de periode 1910-1930 werd overgeschakeld op gemalen die liepen op diesel en elektriciteit. Een bescheiden aantal stoomgemalen is bewaard gebleven, maar slechts weinige van die gemalen beschikken nog over de originele machines en
Aan de rivieren stonden eens vele Utrechtse steenfabrieken, voor tegels, bakstenen en dakpannen, maar tegenwoordig is het speuren naar de sporen. In 2008 sloot de laatste steenfabriek van de provincie en de industrie heeft nu nog slechts een enkele productieplaats in Woerden: de dakpannenfabriek van Monier, met de schoorsteen van Brunt.
Door de centrale ligging en de goede ontsluiting door middel van de vaarwegen kwamen de veevoederfabrieken vanaf het einde van de 19de eeuw tot bloei in de provincie Utrecht. Van de schoorstenen roken er nog maar weinig.
De bijzondere bedrijfstak van edelsmeden kwam in de provincie Utrecht rond 1900 tot industriële wasdom. De moderne bedrijfsvorm NV maakte het mogelijk dat kleine Utrechtse familiebedrijfjes in de fijn metaal uitgroeiden tot grote spelers, van instrumentmakers tot tafelzilver. Maar zoals voor wel meer industrieën geldt, is het ook hier goed zoeken naar sporen die aan dat verleden doen herinneren.
Na de Tweede Wereldoorlog kwam de industrie met haar schoorstenen aarzelend op gang, maar daarna ging het plots hard met eerst het herstel én toen de groei. De Wederopbouw (1945-1965) ging de provincie Utrecht niet voorbij en leidde onder meer tot de komst van Philips, de hoogste constructie van Nederland en nieuwe schoorstenen.
Bruggen, poldergemalen, de suikerindustrie, gasfabrieken, verwarmingsinstallaties: Utrecht en machinefabrieken gingen vanaf het begin van de industrialisatie hand in hand met elkaar. Des te opmerkelijker dat er nu geen schoorsteen meer overeind staat. Stichting USINE spant zich in om oude tijden te doen herleven en plaatst de oude schoorsteen van Werkspoor terug.