De veevoederfabriek Ulbo Twijnstra is nu de Fabrique. Het begon met de aanleg van het Merwedekanaal rond het jaar 1890. Twijnstra begon naast zijn vestiging in Akkrum met een tweede vestiging in toenmalig Maarssen in het jaar 1921. De fabriek is na diverse uitbreidingen in het jaar 1996 gestopt. Een particuliere eigenaar heeft er evenementencomplex De Fabrique van gemaakt.
Ulbo Twijnstra – veevoederfabriek aan het Merwedekanaal te Maarssen – luchtfoto circa 1938
Het Merwedekanaal trok veel industrie naar de omgeving van Utrecht. Centraal gelegen in het land konden grotere schepen grondstoffen aanvoeren en met kleinere schepen of per wagen afgeleverd worden. Die ligging was centraal en daar maakte je reclame mee. Op een ansichtkaart uit het jaar 1930 staat Ulbo Twijnstra’s oliefabriek aan het Merwedekanaal aan een eigen haven (foto boven). Het complex was zowel per boot als per trein, paard en wagen en later vrachtwagen goed bereikbaar.
De Ulbo Twijnstra fabriek maakte lijnolie met lijnoliekoeken als restproduct. De basis van de fabriek bestond uit een olieperserij, veekoekenfabriek, expeditiecentrum en ronde silo’s van beton. Het geheel werd aangedreven met een stoommachine vanuit het ketelhuis met schoorsteen. De bedrijfsvoering veranderde door veranderingen op de wereldmarkt gedurende haar bestaan. Het was al een grote fabriek, verschillende uitbreidingen volgden nog. Na de oorlog stapte Ulbo Twijnstra’ Olie- en Voederkoekenfabriek over op copra, de gedroogde vrucht van de cocospalm. Voor de copra werd in de jaren 1950 een aparte loods gebouwd. De opkomende concurrentie voor plantaardige olie veroorzaakte de volledige overschakeling naar veevoederfabriek. Granen kwamen erbij. Deze veranderingen zijn terug te vinden in de gebouwen op het complex.
Veel werknemers uit Friesland kwamen in het jaar 1921 mee en gingen wonen in Maarssen, aan de overkant van het kanaal. Daar staat ook nu nog het indertijd gebouwde wijkje bekend als de Friezenbuurt. In 1954 kwam er een kantoor aan de Westkanaaldijk. Later volgden in het jaar 1960 de betonnen silo’s voor de granen en de overgang naar geheel mengvoeders. Diverse loodsen moesten de groei in productie en producten onderdak geven. Een fusie met Delfia van het Unilever concern volgde in het jaar 1963 tot U.T.-Delfia (UTD). In het jaar 1996 stopte de fabriek, de productie ging naar Deventer.
De Fabrique aan het Amsterdam-Rijnkanaal Lage Weide Utrecht
Het complex aan de Westkanaaldijk werd gekocht door een echtpaar uit Maarssen. Zij hebben als exploitanten van het complex veel respect voor de gebouwen. De in de grote opslagloodsen aangelegde kartbaan zorgde toen voor de basisinkomsten. Met behoud van zoveel mogelijk authenticiteit is het complex stap na stap duurzaam gerenoveerd en met nieuwe functies gevuld.
Het gehele complex is in het jaar 2013 gemeentelijk monument geworden. Het wordt uitgebaat als evenementencomplex De Fabrique.
| Datering | vanaf het jaar 1921 |
| Adres | Westkanaaldijk 7, 3542 DA Utrecht |
| Soort | industrieel complex met gebouwen van cultuurhistorische waarde |
| Trefwoord | aan water verbonden landelijke agro-industrie |
