Bouwconcern Bredero associëren de Utrechters met het Hoog Catharijne, een brutale ingreep in de stad. Maar Bredero was veel meer en heeft daarvan ook eerste sporen in haar vestigingsstad achtergelaten. Het verhaal van een timmerwerkplaats met schoorsteen tot BAM.
De oorsprong van bouwonderneming Bredero ligt bij de ambachtsman Adriaan Bredero. Rond 1900 begon deze timmerman een eigen bedrijf. In 1915 had hij aan de Weerdsingel WZ een bedrijfspand met een houtzagerij. Het relatief nieuwe materiaal beton werd door hem al vroeg toegepast in werken aan o.a. het Centraal Museum (1916) en drukkerij Lumax (1918).
In 1920 verkreeg Bredero het patent op het maken van een holle bouwsteen van beton, waar de later veel gebruikte B2 blokken uit voortkwamen. Met het eigen betonblok werden op rationele wijze woningen gebouwd. Naast het aannemersbedrijf ontstond zo al vroeg een tweede tak van het bedrijf: de productie van bouwmaterialen. Later bleek baksteen weer goedkoper te zijn, maar het systematisch en rationeel bouwen bleef de norm. Na 1920 begon hij op omvangrijke wijze met projectontwikkeling in de woningbouw in heel Nederland. Dit was de aanleiding voor de oprichting van de NV Bredero’s Bouwbedrijf. Het kantoor van Bredero verhuisde naar de Nieuwegracht in de binnenstad en elders waren vestigingen voor de betonfabriek, timmerwerkplaats en materieelopslag.
Na de oorlog kon met achtergehouden materiaal direct gewerkt worden aan de realisatie van noodwoningen in Nijverdal, Coevorden en Enschede. Maar door het uitblijven van grote opdrachten kwam het bedrijf in financiële problemen. De Herstelbank bood redding na een reorganisatie onder leiding van de bedrijfsleider Jan de Vries. In de volgende decennia bouwde De Vries het bedrijf uit tot het internationale concern Verenigde Bouwbedrijven Bredero.
Bredero werd bijzonder groot in vastgoed (Breevast), de productie van bouwmaterialen zoals het B2 blok en de RBB dakpannen van beton, de beton- en industriebouw (energiecentrales, waaronder centrale Lage Weide), grootschalige woningbouw en utiliteitsbouw, zoals Hoog Catharijne in Utrecht en internationale activiteiten. Voor de productie van de B2 blokken stond een fabriek aan de Kanaaldijk, het voormalig kantoor staat nog op Kanaaldijk 18, gerealiseerd met B2 blokken uiteraard. Voor het timmerwerk kwam in de jaren 1920 een fabriek op Rotsoord 13, in de voormalige Fouragehandel van Giel & Co. Met de naam Timbrero bleef het daar tot de jaren 1960. De kantooradressen in Utrecht waren onder andere Nieuwegracht 6, Kromme Nieuwegracht 64-70 en Achter Sint Pieter 23-25 en later kantoren in Hoog Catharijne. Het concern verhuisde eind jaren 1970 met de diverse divisies naar een kantorenpark in Bunnik.
De crisisjaren 1980 van de vorige eeuw troffen de bouwnijverheid bijzonder zwaar. Bredero en Breevast stevenden in 1987 af op een faillissement. In 1988 werden gezondere delen van het concern, De Geldens Groep genoemd, door de beursgenoteerde onderneming BAM gekocht (stond voor Bataafse Aanneming Maatschappij). De toenmalige bestuursvoorzitter van BAM, Dr. Ir. W. van Vonno was in 1982 van Bredero overgestapt naar de voorzittersstoel van BAM. Bredero werd een divisie binnen de BAM al leek het na enige tijd al andersom.
Diverse BAM divisies en het hoofdkantoor zijn nog steeds gehuisvest in de van origine Bredero-kantoren aan de Runnenburg in Bunnik. Bredero was daar slechts kort voor haar faillissement naar toe verhuisd. In enkele decennia groeide BAM uit tot de grootste bouwonderneming van Nederland. Het pand op de Weerdzingel WZ, met de schoorsteen, fungeert al jaren als adres voor startende ondernemingen.
Datering | 1915 |
Adres | Weerdsingel WZ 33a, 3513 BC Utrecht |
Soort | industrieel gebouw van cultuurhistorische waarde |
Trefwoord | lokale bedrijvigheid |