Van de oorspronkelijk gebouwen van Schilte en Zonen staat nog maar weinig in IJsselstein. Grote branden hebben huis gehouden in 1981 en 1991. In 1993 is de eerste paal van het huidige complex aan de Utrechtseweg de grond in gegaan. Schilte en Zonen is al sinds lange tijd fabrikant van en leverancier aan het onderwijs en de kinderopvang. Basismateriaal van het bedrijf is hout, ze is groot in houtbewerking en houten producten en artikelen.

De historie van houthandel en timmerfabriek Schilte gaat terug tot 1858. Bernardus Schilte had toen een eigen zaak in de binnenstad, maar in 1858 nam hij een timmermanswinkel met houtdraaierij over aan de Utrechtsestraat. De eerste producten waren gedraaide deurkrukken. De draaierij gaf in de winter veel timmerlieden werk. De deurkrukken werden gemaakt uit het eveneens overgenomen palmhout. Later kocht hij dit hout rechtstreeks bij de importeur in Liverpool. Het inkoopadres in Liverpool leverde tevens handel op in sloepriemen van essenhout, in Nederland was dit hout niet in grote partijen beschikbaar en de handelsrelatie bracht uitkomst.

In IJsselstein werden naastliggende panden gekocht om uit te breiden. In 1880 vormde het bedrijf een vennootschap van Bernardus en zijn drie zonen, allen fabrikanten in de firma van B. Schilte en Zonen. Het bedrijf omvatte een stoomdraaierij, timmermansaffaire en houthandel. Het bedrijf telde 34 medewerkers. De stoommachine werd een aantal keren vervangen om meer capaciteit te kunnen leveren.

Schilte bleef groeien en was in 1892 als eerste bedrijf in IJsselstein voorzien van elektrisch licht. Deurkrukken bleven een belangrijk product, ondanks opkomende concurrentie uit Amerika. Andere producten waren schoolbenodigd­heden, zoals linialen en gymnastiektoestellen, o.a. voor de export naar Engeland. Nieuwe machines bleven aangeschaft worden: schaaf-, zaag- en lintzaagmachines. Het brandgevaar is hoog in de houtverwerkingsindustrie. Na een brand in 1899 aarzelde de gemeente met een nieuwe bouwvergunning. De werkgelegenheid voor 80 man haalde haar over de streep. Nieuwe loodsen werden langs de IJssel gebouwd. De firma werd in 1913 omgezet in een N.V. en ging niet veel later door onder leiding van Ber Pompe, zoon van een zus uit de familie Schilte.

In de jaren twintig bracht Schilte een groter aantal artikelen voor scholen op de markt, zoals losse stoelen en tafels en houten leermiddelen. Met deze producten onderscheidde Schilte zich in de markt. Ze waren vooral in trek bij de toenmalige Fröbel- en Montessorischolen. De jaren voor de oorlog waren zware jaren. Met scherpe prijzen en onder druk staande lonen voor de arbeiders. De producten voor het onderwijs hielpen het bedrijf door deze moeilijke tijd en meer dan dat. In die jaren werd bijna het gehele terrein tussen de Utrechtsestraat en de IJssel en tussen de Poortdijk en de Oranje Nassaulaan door het bedrijf in gebruik genomen. Tot de jaren tachtig bleven de gebouwen dienst doen. Veel is daarna vernieuwd met behoud van enkele elementen, waaronder de schoorsteen. De Utrechtsestraat 1-5 en 9 zijn voormalige bedrijfswoningen.

Schilte is toonaangevend voor meubelen in de sector kinderopvang en scholen en markeert een lange periode van industriële aanwezigheid in IJsselstein.

Datering1858, gebouwen vanaf 1904
AdresUtrechtseweg 32, Utrechtsestraat 1-5 en 9, IJsselstein
Soortindustriële omgeving en objecten van cultuurhistorische waarde
Trefwoordaan water verbonden en centraal in het land gelegen bedrijvigheid

Op bijzondere wijze zijn gevels van de oude fabriek bewaard gebleven:

Tagged on: