De Bethunepolder heeft een bijzondere geschiedenis. Ze is genoemd naar markies De Bethune uit België. Bethune wilde een door vervening ontstaan meer bij Maarssen in 1850 droogleggen. Dat lukte aanvankelijk niet! Pas rond 1930 kwam er een eigenaar die dat goed ging doen, maar om een heel andere reden: het waterleidingbedrijf van Amsterdam. 

gemaal Benthunepolder

Gemaal Benthunepolder – Machinekade Maarssen

In 1850 wilde de Belgische markies De Bethune de plas tussen de Vaartdijk en het Tienhovenskanaal te Maarssen droogleggen. Hij hoopte met de nieuwe polder vruchtbare landbouwgrond te krijgen. Maar dat lukte niet met poldermolens. Pas rond 1880 slaagde de markies er in met een stoomgemaal de polder enigszins droog te krijgen, maar niet droog genoeg voor de geplande land- en tuinbouw. In 1900 deed de markies zijn concessie van de hand. Een latere eigenaar, de Maarssenaar Van Vloten, ging zelfs failliet aan de hoge bemalingskosten. Er moest een enorme hoeveelheid water weggepompt worden. Dat water kwam door kwel omhoog en bleek van uitzonderlijk goede kwaliteit, maar er was geen interesse voor.

Pas in 1930 had de gemeente Amsterdam wel die interesse. Ze kon het schone water heel goed voor haar drinkwatervoorziening gebruiken. Ze sloot met het waterschap een overeenkomst om de bemaling voor haar rekening te nemen als zij het water mocht gebruiken. Een lange en ruime waterleiding wordt aangelegd voor het transport van Maarssen naar Amsterdam. Deze leiding is in 2006 nog verlegd voor de verbreding van de A2.

Machinekade Maarssen - dienstwoningen gemaal Benthunepolder

Dienstwoningen gemaal Benthunepolder – Machinekade Maarssen

Op de funderingen van het oude stoomgemaal bouwde het Waterleidingbedrijf Amsterdam in 1936 een nieuw elektrisch gemaal. Aan de Machinekade is dat nog steeds te bezichtigen. Het gemaal is ontworpen door de eigen constructeur Joannes Ammerdorffer. In de machineruimte staan twee pompen van machinefabriek Jaffa uit Utrecht. In 1971 is het gemaal op de reservebank gezet, een nieuw automatisch gemaal heeft de functie overgenomen. Per jaar wordt tussen de 20 en 25 miljoen m3 water bemalen. Bij het oude gemaal staat een dienstwoning en een voormalige vergaderzaal. Het gemaal behoort tot het industrieel erfgoed en is een Rijksmonument.

Datering 1936
Adres Machinekade 19, 3601AR Maarssen
Soort aanvankelijk lokale waterbeheersing, later drinkwatervoorziening
Trefwoord lokale waterbeheersing en nutsbedrijf voor de drinkwatervoorziening
Tagged on: