Horen molens nu wel of niet tot het industrieel erfgoed? Ze staan in ieder geval mooi in het landschap en ze vertellen het verhaal van voortschrijdende techniek. En waarom staat er een schoorsteen bij de molen?
De Wagenwerkplaats, een gaaf industrieel ensemble in Amersfoort
Het duurde tot 1863 voordat de eerste trein Amersfoort aandeed. Ruim twintig jaar later liepen spoorlijnen van drie spoorwegmaatschappijen door de stad. In 1904 kwam er een onderhoudsafdeling voor goederentreinen in een wagenwerkplaats. Het Amersfoortse Soesterkwartier groeide mee met het werk. In het jaar 2000 sloot het Wagenbedrijf Amersfoort (WBA). Daarna kregen veel gebouwen een nieuwe bestemming.
Amersfoort – industrielandschap aan de Eem (va 19e eeuw)
In Amersfoort kwam buiten de stad aan de Eem een plek voor grotere bedrijven waardoor in de negentiende eeuw een industrielandschap ontstond. De laatste industrie is in het jaar 2012 gestopt: de Prodent fabriek. Verschillende gebouwen hebben een herbestemming gekregen.
Spoorlijn Amersfoort-Kesteren en traject Leusden-Woudenberg
De spoorlijn Amersfoort-Kesteren is alleen tussen Amersfoort en Leusden en tussen Veenendaal-Rhenen in gebruik. De andere delen van de spoorlijn zijn herkenbaar aan het aanwezige talud en de vele baanwachterswoningen.
Rijksstraatweg Abcoude – Vianen (Route Imperiale no. 2)
De Rijksstraatweg Abcoude – Vianen is de eerste verharde Rijksweg uit de koker van Napoleon. Het was zijn wens om een vlotte verbinding tot stand te brengen tussen Parijs en Amsterdam: Route National no. 2. Er werd een heel stelsel aan wegen ontworpen. Dat stelsel is in 1813 door Koning Willem I overgenomen en voltooid. De geplande wegen zijn tot
Touwfabriek Van der Lee en haar touwbaan te Oudewater
Touwfabriek Van der Lee in Oudewater draaide op hennep. Hennepteelt had van oudsher een nuttige bestemming: touwen voor de scheepvaart, landbouw, in bedrijven, om te sjorren etc. In Oudewater was veel touwindustrie gevestigd. De langste touwbaan is 350 meter lang en staat er nog steeds, bij Touwfabriek Van der Lee. Hier komen de zwaarste scheepstrossen vandaan.
Haarlemmermeerspoorlijn Nieuwersluis-Amstelhoek
De Haarlemmerspoorlijn telt in de provincie nog vier fraaie voormalige stations in Loenersloot, Vinkeveen, Wilnis en Mijdrecht en diverse wachterswoningen met hun kenmerkende ‘pendule’-vorm. Het tracé is ook nog goed herkenbaar. Het is een goed voorbeeld van een lijnvormig ensemble.
Binnenvaartcentrum Vreeswijk – de sluiscomplexen
Vier opeenvolgende sluiscomplexen zijn in Vreeswijk gebouwd tussen 1818 en 1940. Enerzijds maakten ze de groei en schaalvergroting in de binnenvaart duidelijk, anderzijds vertellen ze veel over de grote betekenis van Vreeswijk als binnenvaartcentrum. Maar er is meer.