Spakenburg is de enige plaats van de provincie Utrecht die vroeger aan de zee lag, de Zuiderzee. Net als elke andere plaats aan de zee was de visserij een grote bron van bestaan. In Spakenburg maakt en repareert scheepswerf Nieuwboer nog steeds botters voor die vloot.
Van blekerij tot lijmfabriek: Rohm & Haas te Amersfoort
Aan de Eem in Amersfoort stond de industrie van de stad. Ooit begon er een wasserij, vervolgens heeft dit gebouwencomplex diverse bestemmingen gehad. Een landhuis werd herbestemd als blekerij, vervolgens zeepfabriek en werd gesloten als fabriek van lijmen. Hoe een lelijk eendje tot een mooie zwaan aan het water uitgroeide.
De schoorsteen van PEGUS: elektriciteitsvoorziening
Lange tijd was de elektriciteitsvoorziening in de stad Utrecht een particuliere aangelegenheid. Bedrijven leverden aan zichzelf en hooguit aan enkele buren om er elektrische motoren op te laten draaien. Pas in de 20ste eeuw kwam daar verandering in. Het leidde tot de komst van elektriciteitscentrales Merwedekanaal en Lage Weide én het hoogste bouwwerk van de stad Utrecht (inderdaad, nog hoger
De schoorsteen van Eemlandia: zuivelindustrie
De zuivelindustrie in de provincie Utrecht is wijdt verspreid geweest en nu alleen te zien in de laatst overgebleven fabrieksgebouwen. Dat herbestemming niet altijd eenvoudig is voor deze gebouwen bewijst de Eemlandia-fabriek in Bunschoten. De restauratie inclusief schoorsteen is al jaren geleden afgerond, maar nieuw gebruik laat nog steeds op zich wachten.
De schoorsteen van de tabaksindustrie: de sigaar
Eeuwenlang was de tabaksindustrie nadrukkelijk aanwezig in de provincie Utrecht. De panden van de sigarenfabriek Ritmeester in Veenendaal en Ribbius Peletier in de stad Utrecht, de tabaksschuren op de Utrechtse Heuvelrug en talloze eigen sigarenmakerijen herinneren aan een ongezonde bedrijfstak die als vanzelf uit de tijd is geraakt.
De schoorsteen van Aurora: industriële wasserij
De industriële wasserij kende in de tweede helft van de 19de eeuw een sterke groei, ook in Utrecht. Dat paste helemaal in het tijdsbeeld van industrialisatie, toenemende hygiëne en groeiende welvaart. Dankzij de trein kon Defensie in Woerden de was centraal gaan doen, terwijl horeca en rijkere families de was lokaal uitbesteedden. Maar wat is daar nu nog van over?
De schoorsteen van Schilte: timmerfabrieken en houthandelaren
Een paar honderd jaar geleden had vrijwel elke plaats een timmermansaffaire met bijbehorende houtopslag, daarop was de provincie Utrecht geen uitzondering. Maar vanaf de negentiende eeuw veranderde de hout- en timmerindustrie steeds meer en tegenwoordig bestaat die voornamelijk uit specialisten. Illustratief daarvoor is de ontwikkeling van een aantal Utrechtse firma’s die vandaag de dag nog steeds in bedrijf zijn.
De schoorsteen van de chemie – Rohm en Haas
De bloeiperiode van de chemie in Utrecht ligt allang achter ons. Toch is er in zowel Nieuwegein als Utrecht nog volop bedrijvigheid en tref je in Amersfoort nog diverse sporen van het industriële verleden van de stad.