In de vele waterlopen van Groenekan, Maartensdijk en Westbroek bevinden zich kleine handbediende stuwen. De meeste dateren uit de periode 1850-1900, gebouwd in opdracht van het voormalige waterschap Maartensdijk. De stuwen functioneren al sinds de vervening en inpoldering van deze gebieden.
In de 19e eeuw zijn de Wilnisse plassen drooggelegd door de droogmakerijen van de Eerste, Tweede en Derde Bedijking, de eerste is voltooid in 1845 en de laatste in 1864. De acht molens voor het droogmalen van de Eerste Bedijking werden in 1885 vervangen door een stoomgemaal en fungeerden daarna als reservemolen. Het stoomgemaal staat er nog steeds.
Magazijnen voor tuingereedschappen en werkplaats: in 1899 opende de firma Blass en Groenewegen en Zoon deze nieuwe zaak op De Holle Bilt. Naast een kwekerij hadden ze nu ook een handel in tuinbouwwerktuigen. De gebouwen zijn in een in neo-renaissancestijl ontworpen. Het pand is een gemeentelijk monument.
In 1903 nam een tiental Woerdenaren het initiatief een waterleiding aan te leggen. Zij vroegen de gemeente in een brief om toestemming. Zij achten de aanleg een dringende ‘eisch des tijds’ met het oog op de volksgezondheid. De gemeente wees dit plan echter af en besloot in 1904 de aanleg zelf te gaan doen.
Een machinefabriek aan de Hollandse IJssel specialiseerde zich al vroeg: naar baggervaartuigen en bijbehorende machines. Dat is al meer dan 140 jaar de kracht van Machinefabriek De Hollandsche IJssel in Oudewater. Nieuwe plannen voor het terrein erkennen de waarde van het industrieel erfgoed.
Edelsmederij Brom is groot geworden door de emancipatie van de katholieke kerk in de negentiende eeuw. Het bedrijf had een toonzaal met gastenontvangst en kantoor op de Drift en een werkplaats met smeltoven op de Keizerstraat. De schoorsteen in de Keizerstraat is nog getuige.
Pakhuis d’ Eersteling aan de Eem. In de handel van het graan voor het bakkersmeel, de grutterswaren voor de keuken en de olie- en veevoederproductie kwamen buiten de Koppelpoort in de 19e eeuw de eerste fabrieken. In 1870 vestigde zich daar de Firma J. van Vollenhoven. D’ Eersteling is daar als enige pakhuis van overgebleven.
Stadsverwarming: al in 1923 vond Utrecht een nuttige bestemming voor het koelwater van de elektriciteitscentrale. Het hete water gaat door geïsoleerde buizen naar gebouwen en huizen. Daar voedt het de warmtewisselaars voor de CV en de warmwatervoorziening. Ook de nieuwste wijken van Utrecht zijn er van voorzien. Naast de elektriciteitscentrales zijn de hulpwarmtecentrales daarvan zichtbare bakens.