Spakenburg is de enige plaats van de provincie Utrecht die vroeger aan de zee lag, de Zuiderzee. Net als elke andere plaats aan de zee was de visserij een grote bron van bestaan. In Spakenburg maakt en repareert scheepswerf Nieuwboer nog steeds botters voor die vloot.
Scheepstimmerwerf Nieuwboer – botterhelling met rode schuur
Al sinds de 15e eeuw is op deze plaats sprake van een Zuiderzeehaven. Spakenburg voer met een speciaal type platbodem, de botter. Met de botters werd in alle seizoenen vis gevangen: in het voorjaar haring en ansjovis, in de zomer bot en paling, en in de winter spiering en garnalen. In de verre omgeving van Spakenburg werd de vis uitgevent. Zo is de ambulante handel en markthandel in Spakenburg geworteld geraakt.
De geschiedenis van de botterwerf gaat terug naar 1750. De werf bestaat uit vier scheepshellingen, een rode houten loods (1901), een botterloods (1840) en een smederij (1904) op Oude Schans 86. Meer over de werf is te lezen in het boek ‘Van schuytenmaekerye tot botterwerf’, een uitgave van de Historische Vereniging Bunschoten in samenwerking met de Stichting Botterwerf Spakenburg. De Stichting is het adres om een botter te huren.
De werf is een zogenaamde sledewerf, het schip wordt in de gehele lengte door een slede ondersteund. Ze is daardoor uitermate geschikt voor houten schepen. De werf speelde een belangrijke rol in de ontwikkeling van de Zuiderzeevisserij. Na de afsluiting van de Zuiderzee ging het met de vissersvloot bergafwaarts. De vissersschepen zijn inmiddels veranderd in een bruine vloot. Recreatievaart houdt de scheepstimmerwerf aan het werk. De botterwerf heeft vier scheepshellingen en was al in de 18e eeuw op deze locatie te vinden. De werf is een Rijksmonument.
| Datering | vanaf 1829 |
| Adres | Oude Haven en Oude Schans 86-87, 3752 AH Spakenburg, gemeente Bunschoten |
| Soort | industriële omgeving en objecten van cultuurhistorische waarde |
| Trefwoord | aan water verbonden regionale bedrijvigheid |
Scheepstimmerwerf Nieuwboer – werkplaats en smederij op de Oude Schans
