Van Gorp heeft Vulto in Schalkwijk overgenomen, een bedrijf met een oude historie. Waarschijnlijk is rond 1730 op deze locatie een korenmolen gebouwd. Geleidelijk aan ontstond een volwaardig dierenvoederbedrijf, nu biologisch in bedrijf.

Veevoederbedrijf Vulto is nu Van Gorp biologische voeders

De vroegere molen was aanvankelijk een nevenactiviteit van de boer, ze stond achter zijn boerderij. Op de momenten dat er geen wind is, werd de aandrijving verzorgd door paarden: het was tevens een rosmolen. Indertijd werd gemalen voor een maalloon, de molenaar mocht niet handelen in de producten die hij verwerkte. Hij mocht ook geen meel zuiveren of verfijnen met een tweede molengang. De wetten waren ook zo dat de inwoners uit de omgeving het graan verplicht bij de molen moesten brengen om te malen. Tenslotte moest de molenaar accijns afdragen over het gemalen goed. De molendwang en andere regelgeving verdween pas halverwege de negentiende eeuw. Maar de tijd veranderde niet zo snel.

Schalkwijk molen Vulto in 1888 onttakeld

Molen Vulto in 1888 onttakeld

Eigenaar G.J. Groen verkocht de boerderij met molen in 1876 aan de Schalkwijker Jan Vulto, molenaar en koopman. Vulto zag mogelijkheden in de nieuwe markt waarin hij voor derden mocht malen en voor eigen rekening. Om voorraad aan te leggen kwam een pakhuis bij de molen te staan. De zaken gingen zo voorspoedig dat het afhankelijk zijn van windkracht een belemmering werd. In 1888 werd de molen omgebouwd tot stoomkorenmolen (10 PK) en de molen verloor haar wieken.

De marktveranderingen gingen door. Met de komst van goedkoper graan van overzee, vooral door de opkomst van de stoomboten, verviel de belangrijke markt voor het bakkersmeel. Daarin kon Vulto niet concurreren met de grotere fabrieksmatige meelfabrieken in de grote steden, waar het graan in zee- of binnenvaartschepen aankwam. Voor de boeren in het land veranderde ook veel. Voor de boeren loonde de graanteelt minder want het roggebrood werd verdrongen door het tarwebrood van buitenlandse tarwe. Wat wel loonde was het houden van kippen en varkens en daarvoor was veevoeder nodig. Het verbod op het gebruik van granen voor veevoer verviel. Voor Vulto kwam er een nieuwe markt, het mengen van grondstoffen voor veevoer. Als lokale leverancier kende hij zijn klanten en andersom.

Zo ontstond in de loop van de tijd een modern veevoederbedrijf en kwamen op het bedrijfsterrein schuren en een silo te staan voor de opslag en expeditie. Uitbreidingen vonden plaats in 1914, 1930 en vervolgens na de oorlog in 1956 en 1960. De onderbouw van de molen bleef in gebruik tot 1970. Toen werd de locatie nodig voor een nieuwe silo en is ze gesloopt. Het graan werd in die tijd gemalen door de Coöperatieve graanmaalderij uit Houten. Met een eigen maalderij was dat niet meer nodig. De gebouwen zijn nu in gebruik bij Biologische voeders Van Gorp. ook de molenaarswoning is nog aanwezig.

Houten heeft met dit bedrijf een behoorlijk compleet ensemble van een veevoederbedrijf en het staat vanaf de Lekdijk prachtig afgetekend tegen de horizon.

Datering va 1888
Adres Pothuizerweg 4, 3998 NC Schalkwijk gemeente Houten
Soort industriële omgeving en gebouwen van cultuurhistorische waarde
Trefwoord lokale agro-industrie
Tagged on: