Het pand aan de Eemnesserweg behoort tot de oudste gebouwen voor telefooncentrales, en dat in een kleine gemeente in Nederland. Het is in 1890 voor de Nederlandsche Bell Telephoon Maatschappij, in chalet-stijl gebouwd. Ook de huidige telefooncentrale uit de tijd van de PTT is de moeite waard.

Baarn – eerste telefooncentrale van Bell aan de Eemnesserweg uit 1890

Alexander Graham Bell was de oprichter van de telefoonmaatschappij Bell in Amerika. Omdat het telegrafiebedrijf Western Union zijn uitvinding, de telefoon, niet wilde kopen richtte Bell samen met zijn financier G.G. Hubbard in 1877 de Bell Telephone Company op. Op 1 juni 1881 ging de Nederlandsche Bell-Telephoon Maatschappij in Amsterdam van start. Vervolgens werd een heel netwerk uitgerold.

Alle telefoondraden liepen bovengronds en er kon per draad slechts één gesprek gevoerd worden. Baarn was er in 1890 redelijk vroeg bij als één van de dertien locaties van Bell. De gemeente en omstreken had voldoende potentiële klanten, het waren er vanaf de start 10. De telefooncentrale zat aanvankelijk in een huisje bij het station, maar werd in 1902 verplaatst naar Eemnesserweg. Bell werd overgenomen door het Rijk en de centrale verhuisde in 1912 naar het postkantoor. Het pand heeft nu een woonfunctie.

Baarn – de PTT telefooncentrale op de Teding van Berkhoutstraat uit 1935

Tot 1924 had het postkantoor een telefooncentrale, met telefonistes om de verbindingen met losse snoeren te maken. Automatische centrales, zonder telefonistes, deden hun intrede. Voor de toenemende verbindingen is in 1935 een nieuw PTT gebouw in gebruik genomen naast het postkantoor van Baarn. Het gebouw kwam in de loop der tijd vol te staan met automatisch werkende relais in grote kasten voor het kortsluiten van de verbindingen.

Voor de huidige digitale telefooncentrales is geen groot gebouw meer nodig. Het gebouw aan de Teding van Berkhoutstraat is de moeite waard om te herbestemmen.

Datering1890 en 1935
AdresEemnesserweg 50, 3741 GC Baarn en Teding van Berkhoutstraat 7, 3743 BT Baarn
Soortindustriële gebouwen van cultuurhistorische waarde
Trefwoordnutsvoorziening voor de regionale telecommunicatie
Tagged on: