Utrecht en zware industrie hebben vanaf het begin van de industrialisatie bij elkaar gehoord. De fabrieken in de havensteden hadden schepen om van (stoom-)machines te voorzien. Twente had de textiel, maar in Utrecht bleef genoeg over voor de bruggen, poldergemalen, suikerindustrie, gasfabrieken en export naar de koloniën. Het zijn uiteindelijk Werkspoor en DEMKA die de beelddragers werden van deze industriële
De Munt in Utrecht staat aan het Merwedekanaal en tot voor kort van de Rijks Munt. Aan het slaan van munten is in Utrecht in 2018 een einde gekomen. De Munt heeft een nieuwe functie gekregen.
De hoefsmederij aan de Herenstraat in Jutphaas zat op een goed plek. Schippers van de door paarden getrokken schepen waren klant, net als de paarden van de burgers met hun rijtuigen en voor de Tram- en Bargedienst langs de Vaartsche Rijn en later het Merwedekanaal.
Menig machinefabriek heeft in Utrecht gestaan. Van de familie Smulders stonden er twee in de stad. Van de machinefabrieken in Utrecht komt Jaffa nog regelmatig in het nieuws: als de pompen van stoomgemaal Wouda aanslaan.
Utrecht is spoorwegstad door de komst van de eerste spoorlijn in 1843. Sinds 1919 is de stad de hoofdzetel van spoorwegbedrijven die sindsdien als NS samenwerken. De vele lijnen in knooppunt Utrecht maakten de stad een geschikte locatie voor spoorwerkplaatsen. Van die werkplaatsen staan er nog vele aan de 2e Daalsedijk. Allen krijgen een nieuwe toekomst.
DEMKA is eind 19e eeuw begonnen in het Groningse Martenshoek als IJzergieterij J.M. de Muinck Keizer. In 1902 werd dit bedrijf de eerste in Nederland met de productie van staal. Het bedrijf verhuisde naar een nieuwe vestiging in de gemeente Zuilen.
Magazijnen voor tuingereedschappen en werkplaats: in 1899 opende de firma Blass en Groenewegen en Zoon deze nieuwe zaak op De Holle Bilt. Naast een kwekerij hadden ze nu ook een handel in tuinbouwwerktuigen. De gebouwen zijn in een in neo-renaissancestijl ontworpen. Het pand is een gemeentelijk monument.
Een machinefabriek aan de Hollandse IJssel specialiseerde zich al vroeg: naar baggervaartuigen en bijbehorende machines. Dat is al meer dan 140 jaar de kracht van Machinefabriek De Hollandsche IJssel in Oudewater. Nieuwe plannen voor het terrein erkennen de waarde van het industrieel erfgoed.