De Haarlemmerspoorlijn telt in de provincie nog vier fraaie voormalige stations in Loenersloot, Vinkeveen, Wilnis en Mijdrecht en diverse wachterswoningen met hun kenmerkende ‘pendule’-vorm. Het tracé is ook nog goed herkenbaar. Het is een goed voorbeeld van een lijnvormig ensemble.
Vier opeenvolgende sluiscomplexen zijn in Vreeswijk gebouwd tussen 1818 en 1940. Enerzijds maakten ze de groei en schaalvergroting in de binnenvaart duidelijk, anderzijds vertellen ze veel over de grote betekenis van Vreeswijk als binnenvaartcentrum. Maar er is meer.
De veevoederfabriek Ulbo Twijnstra is nu de Fabrique. Het begon met de aanleg van het Merwedekanaal rond het jaar 1890. Twijnstra begon naast zijn vestiging in Akkrum met een tweede vestiging in toenmalig Maarssen in het jaar 1921. De fabriek is na diverse uitbreidingen in het jaar 1996 gestopt. Een particuliere eigenaar heeft er evenementencomplex De Fabrique van gemaakt.
Tabaksschuren zijn te vinden in Amerongen, Elst en Rhenen. Juist op de zuidflanken van de Utrechtse Heuvelrug is de tabaksteelt kenmerkend geweest. De tabaksindustrie in nabij liggende steden kwam er uit voort. In het gebied staan nog vele tabaksschuren en tabaksboerderijen. Een aantal ervan is door een ingrijpende renovatie geschikt gemaakt voor bewoning, met behoud van het karakteristieke uiterlijk.
Woerden heeft een lange historie als garnizoensplaats. Daarin leek in de 19e eeuw een einde te komen, de vestiging van de 635e Intendance Centrale Werkplaats bracht daarin verandering. Het defensie-eiland kwam in 1999 leeg te staan. Sinds 2014 vindt een grote verandering plaats, slechts enkele gebouwen zijn behouden gebleven.
Steenfabriek Bosscherwaarden te Wijk bij Duurstede, bij de rivieren horen van oudsher steenfabrieken. Aan de oevers is niet alleen de grondstof klei te vinden, het water is eeuwenlang de transportweg naar de afnemers geweest. In de provincie Utrecht is slecht één fabriek te Woerden in bedrijf gebleven. De in 1991 gesloten steenfabriek Bosscherwaarden is nu in beheer bij Het Utrechts
Utrecht en zware industrie hebben vanaf het begin van de industrialisatie bij elkaar gehoord. De fabrieken in de havensteden hadden schepen om van (stoom-)machines te voorzien. Twente had de textiel, maar in Utrecht bleef genoeg over voor de bruggen, poldergemalen, suikerindustrie, gasfabrieken en export naar de koloniën. Het zijn uiteindelijk Werkspoor en DEMKA die de beelddragers werden van deze industriële
In 1922 werd voor de provincie en de stad de stroomproductie gebundeld in PEGUS. De elektriciteitscentrale kwam in Utrecht te staan, net als de volgende. De centrales van PEGUS waren niet de eerste in de provincie, alle lokale producenten verdwenen.