Hieronder volgt een selectie van musea en sites in de provincie die interessant zijn op het gebied van industrieel erfgoed. De eerste groep musea heeft industriële geschiedenis als thema, de overige musea zijn op deelaspecten interessant.
Naast de musea met permanente en tijdelijke tentoonstellingen zijn er nogal wat molens en ambachtelijke bedrijven die regelmatig open dagen en demonstraties houden. Deze zijn hier niet vermeld. U kunt eenvoudig naar de site van het museum door op de naam te klikken.
Sites:
Provinciale site voor een zoektocht door de historische rijkdom van Utrecht: Utrecht Altijd. Op deze site is naast verhalen en achtergronden ook meer te vinden over wie-wat-waar in de provincie.
Musea met industriële geschiedenis:
- Amerongen – Tabaksteeltmuseum Amerongen – alles over de lokale tabaksteelt; gevestigd in een 19e eeuwse tabaksschuur
- Oudewater – Touwmuseum De Baanschuur – alles over de lokale touwfabricage; gevestigd in een 19e eeuwse touwbaanschuur
- Soesterberg – Nationaal Militair Museum – over de pioniersjaren van de luchtvaart op Soesterberg en de militaire historie van Nederland; gevestigd in een geheel nieuw museum op de oude militaire luchtmachtbasis
- Utrecht – Nederlands Spoorwegmuseum – alles over de ontwikkeling van onze spoorwegen vanaf 1839; veel historische treinen en locomotieven; gevestigd in het oude Maliebaanstation uit 1874
- Utrecht – keramiek – atelier van Mobach met de voormalige kleiopslagplaats en de ruimte rondom de kolenoven uit 1922 als expositieruimte
- Vinkeveen – Museum De Ronde Venen – alles over de turfstekerij in het veenplassengebied; in authentiek omgeving; onder meer laatste veenbaggermachine en overige werktuigen (periode april-oktober)
- Vreeswijk – Museumwerf – binnenvaartmuseum; op het terrein van de voormalige Scheepswerf Buitenweg te Vreeswijk, een historische scheepswerf (sinds 1850) met bezoekerscentrum; reparatie van historische vaartuigen; aandacht voor schippersleven
- Medemblik – Nederlands stoommachine museum – in het voormalige stoomgemaal “Vier Noorder Koggen” staat een grote collectie aan historische stoommachines. Een centrifugaal pomp van de Utrechtse firma Smulders is te bewonderen
Overige musea in de provincie Utrecht met deelaspecten industrieel erfgoed:
- Amersfoort – Cavaleriemuseum; ontwikkeling militaire voertuigen
- Schalkwijk – Museum dijkmagazijn De Heul; gevestigd in voormalig dijkmagazijn
- Soest – Museum Oud Soest; oude ambachten
- Spakenburg – Museum Spakenburg; 19e eeuwse visrokerij en vissersleven
- Utrecht – Museum voor het Kruideniersbedrijf; winkelinterieur anno 1900
- Utrecht – Universiteitsmuseum; kassen oude hortus; oude instrumenten
- Veenendaal – Historisch museum Viseum in het Cultuurhuis Kees Stipplein; Gedurende twee eeuwen is de veenwinning een belangrijk bestaansmiddel. Met aken werd de brandstof door de wijken naar de Rijn vervoerd. Het hele verhaal over deze periode van Veenendaal wordt beschreven en getoond
- IJsselstein – Stadsmuseum; aandacht voor lokale nijverheid
