De Buitenwegse en Westbroekse molen en de schutsluizen in de Nedereindsevaart hebben allen met waterbeheersing te maken. In Oud-Zuilen is dit mooie ensemble bewaard gebleven. Het ligt als verstilde tijd in het landschap. In 2015 is de Buitenwegse molen door een brand getroffen. Er waren voldoende delen over om de molen in oude glorie te herstellen.
Het Centraal Autoherstel Bedrijf Utrecht is de bus- en autoremise en -werkplaats geweest voor de Nederlandse Spoorwegen. De NS zet al zeer lang bussen in op momenten waarop haar treinen het vervoer niet kunnen uitvoeren. Het door architect Sybold van Ravesteyn ontworpen gebouw wordt na jaren tijdelijk gebruik herbestemd.
De Munt in Utrecht staat aan het Merwedekanaal en tot voor kort van de Rijks Munt. Aan het slaan van munten is in Utrecht in 2018 een einde gekomen. De Munt heeft een nieuwe functie gekregen.
De waag voor de tabakshandel in Amerongen kreeg het in de Franse periode (1801-1813) druk. De tabaksteelt bloeide op in deze tijd waarin de handel over zee stil viel. Diverse tabaksschuren in Amerongen, maar ook Elst en Rhenen, getuigen van deze agrarische bloeiperiode. Het gebouw heeft er de naam Napoleonschuur aan overgehouden.
Buys Ballot mocht met rijksmiddelen een fysische laboratorium maken van het bastion Sonnenborgh te UtrechtHij werd met zijn wetenschap in de meteorologie de eerste directeur van het KNMI. In 1893 kocht het KNMI het landgoed Koelenberg of Het Klooster bij De Bilt. Nu staan op het terrein van de KNMI diverse voor Nederland unieke monumenten.
In 1853 sticht de familie Ruys op de warme zuidhelling van de Heuvelrug een tabaksplantage. Het landschap werd in die tijd bepaald door de tabaksteelt en de daarbij behorende tabaksschuren. Plantage Willem III is nu natuur.
De ligging nabij de Eem had van Eemnes een handelsstad kunnen maken. De aanleg van de Eemnesservaart heeft dat niet tot gevolg gehad. Tussen Eemnes en de Eem ligt weidegrond, drooggehouden door een Rijks monumentaal stoomgemaal.
Het Hoogheemraadschap van den Lekdijk Benedendams en van den IJsseldam is in 1328 opgericht. Eeuwenlange discipline is nodig voor de bescherming van de Lekdijk. Bebouwing nabij de dijk wordt al die tijd geweerd, behalve eigen dijkmagazijnen en -bewakingspalen.